Pśeglěd a
sebjerozměśe

W Nimskej su žywe styri pśipóznate awtochtone
(ze starogrichiskego “zdawna zasedlone”) narodne mjeńšyny a ludowe kupki:

Dany
w Połudnjowej Šleswigskej

Frizy
ludowa kupka

Nimske
Sinti a Roma

Łužyske
Serby

Wóni dostawaju w Nimskej pśez zwězk a někotare kraje wósebny šćit a specifiske spěchowanje.

Na zakłaźe Europejskeje charty regionalnych a mjeńšynowych rěcow šćitaju se w Nimskej rěcy styrich narodnych mjeńšynow (dańšćina, pódpołnocna a saterska frizišćina, górno- a dolnoserbska rěc ako teke romanšćina Sinti a Romow). Teke regionałna rěc dolnonimšćina jo pśez chartu šćitana. Powědarje dolnonimšćiny njepśisłušaju žednej narodnej mjeńšynje.

Dolnonimšćina pak se pśipóznawa ako regionalna rěc. Wuznaśe k mjeńšynje a ludowej kupce jo w Nimskej liche. Pódane licby se póśěguju jano na pówoblicenja. To lažy k prědnemu na pśeslědowanju mjeńšynow w casu nacionalsocialistiskego namócnego kněstwa a k drugemu na narodopšawniskich wobmyslenjach Ramikowe dojadnanje Europejskeje rady za šćit mjeńšynow póstaja, až jo pśisłušnosć k mjeńšynje wósobinske rozsuźenje kuždego jadnotliwego, kenž se wót stata njeregistrěrujo, njepśespytujo abo njezaprěwajo.

Sebjerozměśe

Co rozmějomy pód awtochtoneju, narodneju mjeńšynu/ludoweju kupku?

K awtochtonym, narodnym mjeńšynam/ludowym kupkam lice te pśez wustatkowanja europejskich stawiznow, pśez śěgnjenje granicow a druge historiske tšojenja nastate narodne mjeńšyny/ludowe kupki ako teke ludy Europy, kenž njejsu nigdy swójski stat załožyli a kenž su žywe na teritoriumje jadnogo stata ako mjeńšyna.

Charta awtochtonych, narodnych mjeńšynow/ludowych kupkow w Europje FUEN – Federalistiska unija europejskich ludowych kupkow, kšywowa organizacija mjeńšynow w Europje, pódajo slědujucu definiciju:
Pód awtochtoneju, narodneju mjeńšynu/ludoweju kupku zrozmějomy zgromaźeństwo, 

  • kenž jo na teritoriumje jadnogo stata w zwisujucych abo rozbrojonych městnach zasedlone
  • kenž jo pó licbje mjeńše ako howacne wobydlarstwo stata
  • kótaregož pśisłušniki su bergarje togo stata,
  • kótaregož pśisłušniki su pśez generacije a wobstawnje w tom wótpowědnem regionje zasedlone
  • kótarež se mógu pśez etniske, rěcne abo kulturelne znamjenja wót howacnych staśanow rozeznawaś a kenž su zwólne, toś te swójskosći zachowaś.

Awtochtone, narodne mjeńšyny/ludowe kupki se teke rozeznawaju wót pśidrogowarjow (teke altochtone/nowe mjeńšyny pomjenjone), kenž njejsu tradicionelnje w Nimskej žywe byli.

Serbski lud jo žywy w Górnej Łužycy (Lichotny stat Sakska) ako Górnoserby a w Dolnej Łužycy (kraj Bramborska) ako Dolnoserby. Mimo nimšćiny powědaju górno- resp. dolnoserbski. Jo hyšći něźi 60.000 Serbow. 

Nimske Sinti a Romy su žywe pó cełem zwězkowem teritoriju Pó pówoblicenjach bydli w Nimskej źinsa něźi 60.000 nimskich Sintow a něźi 10.000 nimskich Romow. Mimo nimšćiny powědaju mjeńšynowu rěc romanes.  

Dańska mjeńšyna jo žywa w pódpołnocnej Šleswig-Holštejnskej spóromje granice k Dańskej. Něźi 50.000 pśisłušnikow dańskeje mjeńšyny ma mimo nimšćiny dańšćinu ako maminu rěc.  

Friziska ludowa kupka w Nimskej jo žywa na šleswigsko-holštejnskem pódwjacornem pśibrjogu a w dłujkowjacornej Dolnej Sakskej ako teke we wokrejsu Cloppenburg. Pó pówoblicenju pśisłuša něźi 60.000 luźi pó swójom sebjerozměśu k Frizam. Pódpołnocne Frize su we wokrejsu Pódpołnocna Friziska a na kupje Helgoland domorodne. Wóni powědaju źewjeś wšakorakich lokalnych narěcow na kraju a kupach w mórju. Pódzajtšne Frize su žywe we wokrejsach Aurich, Leer, Friesland a Wittmund, w bźezwokrejsnych městach Emden a Wilhelmshaven ako teke w źělach wokrejsow Cuxhaven a Wesermarš. Wóni powědaju pódzajtšnofrizisku narěc plat. Saterske Frize sedle na dłujkem wjacorje wokrejsa Cloppenburg a w samostatnej gmejnje Saterland. Hyšći něźi 2000 luźi wuznawa se ako Saterfrize a powěda saterfrizišćinu.